Sophie Friederike Mereau
| |
| Data i miejsce urodzenia |
27 marca 1770 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
31 października 1806 |
| Zawód, zajęcie |
niemiecka poetka, pisarka |
Sophie Friederike Mereau (z domu Schubart) (ur. 27 marca 1770 w Altenburgu, zm. 31 października 1806 w Heidelbergu) – pisarka doby niemieckiego romantyzmu. Pisała nowele, opowiadania oraz tłumaczyła i wydawała czasopisma[1]. Żądała niezależności kobiet na długo zanim pomyślano o emancypacji kobiet wyznania luterańskiego. Dwukrotnie wyszła za mąż – jej drugim mężem był pisarz Clemens Brentano.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Jej matka zmarła, gdy Sophie miała zaledwie 16 lat. Cztery lata później zmarł jej ojciec. Pochodziła z mieszczańskiej rodziny[2]. W młodości uczyła się wielu języków – hiszpańskiego, francuskiego, angielskiego oraz włoskiego.
W dniu 4 kwietnia 1793 Mereau wyszła za mąż za prawnika Karla Mereau. Zamieszkali w mieście Jena, które ówcześnie stanowiło literackie centrum wczesnego romantyzmu. Dzięki mężowi poznała wybitnego twórcę i filozofa Friedricha Schillera, który uważał młodą poetkę za protegowaną[3]. W 1795 wyjechała z kochankiem do Berlina, co zszokowało wyższe sfery w Jenie. Sophie Mereau miała z Karlem dwoje dzieci: Gustava i Huldę. Po śmierci syna Gustava rozwiodła się z mężem, w 1801 rozwiodła się z mężem. Powszechnie uważa się, że był to pierwszy rozwód w księstwie saksońsko-weimarskim, ale to nieprawda[2].
W lecie 1798 poznała studiującego w Jenie Clemensa Brentano, któremu umożliwiła pierwsze publikacje. Lato 1800 spędziła u krewnych w Camburgu. Tam redagowała trzy dzienniki literackie, publikowała wiersze, napisała kilka opowiadań oraz dokończyła swoją powieść Amanda und Eduard. Fragmenty powieści były ukazywane w "Die Horen" Schillera.
Z dniem 12 grudnia 1802 odnowiła związek z Brentano, z którym miała romans już podczas pierwszego małżeństwa. Mereau zdecydowała się na ślub, kiedy zaszła w ciążę w listopadzie 1803. W maju 1804 urodziła Achima Ariela. Chłopiec zmarł 6 tygodni po urodzeniu. Małżeństwo Sophie i Clemensa było pełne kłótni, a para większość czasu spędzała osobno. W maju 1805 na świat przyszło czwarte dziecko poetki, które zmarło kilka tygodni później. W piątej ciąży kobieta poroniła i również zachorowała. W tym okresie Mareau nawróciła się na katolicyzm[4].
Zmarła w wieku 36 lat w połogu z powodu krwotoku po urodzeniu szóstego dziecka[2][4][5]. Jej córka z pierwszego małżeństwa, Hulda, została pod opieką Brentano[5].
Mereau była rówieśniczką Immanuela Kanta[6].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Zyskała rozgłos w 1791. Była jedyną kobietą uczącą się w prywatnym seminarium Johanna Gottlieba Fichte. Miała krytyczne podejście do poglądów filozofa, dotyczących kobiet. Jej pierwsza powieść (1794) przedstawiała wpływ jego poglądów oraz swoje przeciwne zdanie[7]. Była określana jako "jedna z najbardziej fascynujących postaci niemieckiego klasycyzmu i romantyzmu"[1].
Napisała autobiograficzną nowelę Marie[8].
Publikacje (wybór)
[edytuj | edytuj kod]- Das Blüthenalter der Empfindung, 1794
- Die Prinzeßin von Cleves, 1799
- Gedichte (2 tomy), 1800/1802
- powieść epistolarna Amanda und Eduard, 1803[9]
- Spanische und italienische Novellen, 1804/1806
- Bunte Reihe kleiner Schriften (2 tomy), 1805[potrzebny przypis].
Znaczenie
[edytuj | edytuj kod]Należała do najwszechstronniejszych i najproduktywniejszych pisarek swojego okresu. Pisała wiersze, opowiadania, powieści, idylle, tłumaczyła z języka angielskiego, włoskiego i hiszpańskiego, działała również w wydawnictwie i współpracowała z czasopismem literackim. Balansowała między klasycyzmem i romantyzmem oraz między oświeceniem i sentymentalizmem[potrzebny przypis]. Jej przyjacielskie relacje z romantykami tj. Friedrichem Schlegelem, Brentano czy Achim von Arnim, nie przeszkadzały w spotykaniach z ich oponentem Friedrichem Schillerem, którego poznała dzięki pierwszemu mężowi. Schiller pomógł jej rozwinąć karierę literacką. Jako pierwszy publikował jej prace w wydawanych przez siebie czasopismach "Thalia"[10], " Die Horen" i "Musenalmanach"[potrzebny przypis].
Jej powieści Das Blüthenalter der Empfindung i Amanda und Eduard wykraczają poza ówczesną tradycję. Sceny są przerywane przez nastrojowe obrazy i opisy wrażeń krajobrazowych[potrzebny przypis]. Konwencje moralno-obyczajowe są w nich złamane, częstym tematem jest rozkosz i miłość. Historycznie-literackie opowiadania zdradzają wpływy sentymentalizmu oraz nurtu Sturm und Drang. Sławę zyskała dzięki liryce w stylu Schillera. Była jedną z pierwszych kobiet, które traktowały pisarstwo jako zawód i czerpała z niego zyski[potrzebny przypis].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Todd Curtis Kontje, Women, the novel, and the German nation 1771-1871 : domestic fiction in the fatherland, Cambridge, UK: Cambridge University Press, 1998, ISBN 0-521-63110-6, OCLC 37725489 [dostęp 2021-10-19].
- ↑ a b c Sophie Friederike Mereau (Brentano) - Biographie [online], www.ngiyaw-ebooks.org [dostęp 2021-10-21].
- ↑ Collections Online | British Museum [online], www.britishmuseum.org [dostęp 2021-10-21].
- ↑ a b Katharina M. Wilson, An Encyclopedia of continental women writers, New York: Garland Pub, 1991, ISBN 0-8240-8547-7, OCLC 23141262 [dostęp 2021-10-20].
- ↑ a b Hannelore Scholz, Mereau, Sophie, Stuttgart: J.B. Metzler, 1998, s. 353–354 [dostęp 2021-10-20].
- ↑ Lori J. Underwood, Kant's correspondence theory of truth : an analysis and critique of Anglo-American alternatives, New York: P. Lang, 2003, ISBN 0-8204-6240-3, OCLC 50228156 [dostęp 2021-10-20].
- ↑ Adrian Daub, Uncivil unions : the metaphysics of marriage in German idealism and romanticism, Chicago: University of Chicago Press, 2012, ISBN 978-0-226-13695-0, OCLC 780446407 [dostęp 2021-10-20].
- ↑ Publikacje | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego [online], wydawnictwo.us.edu.pl [dostęp 2021-10-21].
- ↑ listy 1–13 tłum. Agnieszka Dreinert-Jakosz Amanda i Eduard (część pierwsza i inni, Sophie Mereau-Brentano. „Dyletantka” na weimarskim parnasie, Renata Dampc-Jarosz, Nina Nowary-Matusik (red.), Katowice 2020.
- ↑ Harold von Hofe, Sophie Mereau Brentano and America, „Modern Language Notes”, 75 (5), 1960, s. 427, DOI: 10.2307/3039861, ISSN 0149-6611, JSTOR: 3039861 [dostęp 2021-10-20].